کار با آجر، این عنصر دیرینه و پرکاربرد در ساخت و ساز، نیازمند افرادی ماهر و مجرب در سطوح مختلف است. از طراحی پلان ها گرفته تا ساخت و نما کردن ساختمان، هر مرحله برای انجام گرفتن به بهترین شکل ممکن، به افرادی مجرب نیاز دارد. در این مقاله، به بررسی فعالان عرصه آجر، وظایف و مهارت هایشان و همچنین بیان راهکارهایی برای رسیدن به بالاترین سطح مهارت می پردازیم.
متخصصان در حوزه ساخت و ساز
صفرتا صد ساخت یک سازه آجری، به طور مستقیم، تحت تاثیر عملکرد نیروی انسانی قرار دارد.
مهندس معمار: اول از همه مهندس معمار با در نظر گرفتن اصول زیبا شناسی، کارایی و استحکام، طراحی بنا را انجام می دهد. آشنایی با مصالح ساختمانی، خصوصیات آجر و نحوه استفاده از آن در طراحی، از جمله مهارت های ضروری برای یک مهندس معمار است.
بنّا: بنّا با استفاده از آجر، ملات و ابزارهای مختلف، دیوارها، طاق ها و سایر عناصر سازه ای را می سازد. مهارت های بنّایی شامل آجرچینی، ملات سازی، تراز کردن و شناخت انواع آجر و ملات است.
آجرکار: آجرکار به طور تخصصی در زمینه نماکاری با آجر و خلق طرح های مختلف بر روی دیوارها، فعالیت می کند. آجرکار باید با انواع طرح های آجرچینی، برش آجر و بندکشی آشنایی کامل داشته باشد.
مهندس سازه: مهندس سازه با انجام محاسبات دقیق، استحکام بنا را در برابر بارهای مختلف تضمین می کند. شناخت خواص مکانیکی آجر و نحوه به کارگیری آن در سازه، از جمله وظایف مهندس سازه است.
کارشناس ناظر: کارشناس ناظر بر حسن اجرای کار و انطباق آن با نقشه ها و ضوابط نظارت می کند. آشنایی با جزئیات اجرایی آجرکاری و شناخت مقررات ملی ساختمان، از جمله الزامات این شغل است.
وظایف و مهارت های فعالان صنعت ساختمان سازی
مهارت های یک مهندس معمار مجرب:
- طراحی بنا با در نظر گرفتن اصول زیبا شناسی و استحکام
- آشنایی با مصالح ساختمانی، خصوصیات آجر و نحوه استفاده از آن در طراحی
- خلاقیت و ابتکار
- توانایی تجسم سه بعدی
- تسلط بر نرم افزارهای طراحی
مهارت های موردنیاز بنّا:
- اجرای دقیق نقشه های بنّایی
- ملات سازی و بندکشی
- تراز کردن و شاقول کردن دیوارها
- آشنایی با انواع آجر و ملات
- دقت و ظرافت در کار
- توانایی کار با ابزارهای بنّایی
مهارت ها و وظایف آجرکار ماهر:
- اجرای طرح های مختلف آجرچینی
- برش دقیق آجر
- بندکشی و نماکاری
- خلاقیت و ابتکار
- دقت و ظرافت در کار
- توانایی کار با ابزارهای آجرکاری
مهارت های مورد نیاز مهندس سازه:
- توانایی انجام محاسبات سنجش استحکام بنا به صورت دقیق
- شناخت خواص مکانیکی آجر و نحوه به کارگیری آن در سازه
- دقت و نظم
- تسلط بر نرم افزارهای تحلیل سازه
مهارت ها و وظایف یک کارشناس ناظر ماهر:
- نظارت بر حسن اجرای کار و انطباق آن با نقشه ها و ضوابط
- آشنایی با جزئیات اجرایی آجرکاری
- شناخت مقررات ملی ساختمان
- دقت و نظم
- توانایی گزارش نویسی
راهکارهایی جهت رسیدن به بالاترین سطح مهارت
مهندسین معمار، جهت ارتقای سطح علمی و عملکردی خود باید علاوه بر داشتن تحصیلات دانشگاهی، در نظام مهندسی هم عضو شده و تجربه های عملی بسیاری هم در رزومه خود داشته باشند. داشتن خلاقیت، دانش هنری و آشنایی با تاریخ معماری هم می توانند راه را برای مهندس معمار، کمی هموارتر کنند.
بنّاها با گذراندن دوره های آموزش بنّایی، کسب تجربه عملی در کارگاه های ساختمانی و داشتن دقت و ظرافت در کار، می توانند سطح عملکرد خود را بالا ببرند. علاوه بر موارد فوق، به روز بودن و آشنایی با تکنیک های نوین بنّایی و تعهد و مسئولیت پذیری، یک بنّای ماهر را از یک فرد آماتور، متمایز می کند.
آجرکاران هم با شرکت در دوره های آموزشی و کسب تجربه عملی در کنار آجرکاران ماهر، می توانند سطح کاری خود را ارتقا دهند. خلاقیت و ابتکار، دقت و ظرافت در کار و صبر و حوصله هم پیمودن این مسیر را آسان تر می کنند.
مهندسین سازه، وظیفه انجام محاسبات فنی را بر عهده دارند. از این رو این افراد باید علاوه بر تسلط بر ریاضی مهندسی، با نرم افزارهای مهندسی هم آشنایی داشته باشند. تحصیلات دانشگاهی، تجربه عملی و عضویت در نظام مهندسی هم بر ارتقای سطح مهندس سازه، تاثیرگذار هستند.
سوالات متداول در حوزه فعالات حوزه آجر و آجرکاری
- چگونه می توانم یک فرد ماهر در حوزه ساخت و ساز پیدا کنم؟
می توانید از طریق جستجو در اینترنت، پرس و جو از افراد باتجربه و یا مراجعه به انجمن های صنفی، یک فرد ماهر پیدا کنید.
- هزینه ساخت یک سازه آجری چقدر است؟
هزینه ساخت سازه آجری به عوامل مختلفی مانند نوع آجر، متراژ، دستمزد نیروی انسانی و... بستگی دارد. برای دریافت برآورد دقیق می توانید از یک بنّا یا مهندس معمار کمک بگیرید.
- چه نرم افزارهایی برای طراحی نقشه ساختمانی به کار می روند؟
رویت، اسکچاپ، اتوکد، وی ری، آرچی کد، چیف آرشیتکت، وکتور ورکس و راینو تری دی از سری نرم افزارهای کارا در حوزه معماری می باشند.
جمع بندی
کار با آجر، هنری ظریف و تخصصی است که نیازمند افراد ماهر و باتجربه در سطوح مختلف است. از این رو، با انتخاب کارشناسان و استادکاران مناسب، می توان به بهترین نتیجه در ساخت و ساز با آجر دست یافت.
بنّاها، مهندسین معمار و سازه و آجرکاران از سری فعالان حوزه ساخت سازه آجری می باشند. در ابتدا مهندس معمار با طراحی ساختمان، نمایی کلی از سازه را نمایش می دهد. سپس بنّا و آجرکار با صرف دقت، حوصله و ظرافت، سازه را ساخته و مهارت و هنر خود و مهندس معمار را به نمایش می گذارند.
مهندس سازه هم با انجام محاسبات، ایمنی و کارایی سازه را تضمین می کند. فعالان عرصه آجر، جهت ارائه یک نتیجه مورد قبول، باید حداقل مهارت ها و ویژگی هایی را داشته باشند. برای مثال، یک بنّا یا آجرکار باید توانایی بالایی در استفاده از ابزارهای دقیق و عملیاتی داشته باشد. همچنین، یک مهندس سازه هم باید ضمن دارا بودن تجربه کافی در زمینه مهندسی سازه و معماری، قادر به ارزیابی و حل مسائل پیش آمده در طول پروژه هم باشد.
در نهایت، به منظور دستیابی به بهترین سطح در کار با آجر، تمامی نیروهای متخصص باید به طور مداوم از آخرین تکنولوژی ها و روش های کاری آگاهی داشته و توانایی همکاری و ارتباط موثر با سایر اعضای تیم را داشته باشند.